imiesłów współczesny
  • O wyrazie uchetany i jego związku z czasownikiem tachać
    11.05.2018
    11.05.2018
    Szanowni Państwo,

    czy od czasu porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/uchetany-czy-uhetany;14758.html wiadomo coś więcej o tym wyrazie, czy nadal trudno stwierdzić, jak go zapisywać?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Sałatka
    9.01.2019
    9.01.2019
    Dzień dobry!
    Jaka jest etymologia słowa sałatka? To słowo brzmi tak jak byłoby „małą sałatą”, a przecież nie każda sałatka składa się z sałaty.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Stawający do aktu

    10.05.2022
    10.05.2022

    Skąd wzięła się, używana nagminnie przez notariuszy, forma „stawający do aktu”?

    Można stawać (do boju, a więc i do aktu zapewne), byliby to więc „stający do aktu”. Można stawić się u notariusza, zatem teoretycznie mógłby być „stawiający się do aktu”. Formy „stawający” nie widzę w słownikach i razi mnie ona przy czytaniu każdego współczesnego aktu notarialnego.


    Pozdrawiam serdecznie

    Stanisław Winiecki

  • Tomasz jest pijanym
    1.04.2013
    1.04.2013
    Dzień dobry,
    nurtuje mnie pewna wątpliwość – weźmy pod uwagę takie przykładowe zdania:
    1. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijany.
    2. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijanym.

    Czy zdanie 2 jest poprawne (zalecane) z punktu widzenia współczesnej polszczyzny? Czy jest to raczej forma archaiczna, będąca wyrazem określonej stylizacji?
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam,
    Kazimierz
  • Transparent
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad etymologią słowa transparent, w znaczeniu podawanym przez Słownik języka polskiego PWN ‘tablica lub pas tkaniny z napisem o treści propagandowej lub okolicznościowej’. W żadnym z języków europejskich takie znaczenie się nie pojawia, skąd zatem wzięło się w polszczyźnie?

    Łączę wyrazy szacunku
    Magda Eljaszuk
  • w oparciu o…
    10.09.2007
    10.09.2007
    Chodzi o ewentualną ewolucję w używaniu zwrotu w oparciu o, który to zwrot – o ile dobrze pamiętam – nieboszczyk Doroszewski bezwarunkowo tępił, chyba że to było np. w oparciu o stół. A dzisiaj słyszę, że w opariu o idee, czy marksizm-leninizm, czy w oparciu o ustrój, to już można…
    Proszę mi przypomnieć, czy Doroszewski łaskawie dozwalał, czy może potem nastąpiła jakaś ewolucja, przez powszechność takiego wysławiania się, nie patrząc na to, czy to błędne, czy poprawne?
  • zniewolić – zniewalać, zniewalający

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dzień dobry, mam problem ze słowem „zniewalać” (od niewoli). Użyłam go w zdaniu, że pewne uczucie jest „zniewalajace” (chcąc uzyskać negatywny wydźwięk) i ktoś mi zwrócił uwagę, że o ile słowo „zniewalać” ma dwa znaczenia, o tyle „zniewalający” to już tylko „zachwycający”. Czy istnieje jakieś słowo oznaczające „tego, który zniewala”?

  • Związek restauracji z restaurowaniem
    6.07.2020
    6.07.2020
    Dzień dobry,
    nurtuje mnie jedna kwestia, a mianowicie dlaczego słowa restauracja zaczęto używać do nazwania lokalu gastronomicznego, skoro pochodzi od łacińskiego restaurare — ‘odnawiać, przywracać świetność’? Jaki ma związek restauracja w znaczeniu ‘lokal’ z restauracją w znaczeniu ‘odnawianie’?
    Pozdrawiam serdecznie
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego